Makassar                     Woonwijk                    Z-Celebes

 

                                                                                                                                                                         4-4-2013

Opvangkamp

 

Andere benaming

RAPWI-kamp

 

Ligging

De wijk, waarin de ex-geïnterneerden werden opgevangen, bestond hoofdzakelijk uit huizen in de zoge­naamde Europese wijk direct ten zuiden van het oude centrum; hier stonden ook twee hotels, Hotel Empress en Hotel Speelman, die voor de opvang werden gebruikt.

 

Kampleiding

kapitein Dieudonné (voormalig kampleider van het krijgsgevangenkamp)

 

Transporten.

datum

binnengekomen

uit

vertrokken

naar

aantal

per

transport

aantal

in

kamp

type

personen

16-09-45 (1)

Kampili

 

1600

1600

vr,ki

xx-09-1945

Parepare

 

600

2200

jo,ma

27-11-1945

 

T.Priok (2)

 

 

ma,vr,ki

05-01-1946

 

Freemantle (3)

52

 

ma,vr,ki

09-02-1946

 

T.Priok (4)

350

 

ma,vr,ki

06-03-1946

 

Sydney (5)

 

 

ma,vr,ki

ki=kinderen, ma=mannen, vr=vrouwen

(1) t/m 26-09-1945

(2) met Tjibadak, aankomst T.Priok 30-11-1945
(3) met Jacob van Heemskerk, aankomst Freemantle  10-01-1946

(4) met Tegelberg, aankomst T.Priok 15-02-1946, door naar Amsterdam, aankomst 14-03-1946

(5) met Curacao, aankomst Sydney19-03-1946

 

Wonen

De meeste mensen werden ondergebracht in woonhuizen, sommigen in een school of hotel; de zieken gingen naar het Rooms-Katholieke ziekenhuis Stella Maris.

Voeding

Voordat de Australiërs op 21-9-1945 in Makassar kwamen, werd voedsel gedropped op de aloon-aloon. Er was een centrale keuken van de NICA, maar dat eten was onvoldoende; daarom kochten velen extra etenswaren bij Chinese winkeltjes.

Veiligheid

Op 3-10-1945 en de twee daarop volgende dagen werden Ambonese gezinnen in hun huizen overvallen (er vielen daarbij dodelijke slachtoffers). De Ambonese kolonie werd toen overgebracht naar het grote Gouver­nements-ziekenhuis. Meisjes, die in de stad werkten, in huis of kantoor, gingen onder gewapende geleide. De inheemse bevolking werd steeds brutaler (van der Klift).

Onderwijs

Er werd onderwijs gegeven in de nonnenschool.

 

Gebeurtenissen

xx-08-1945  Japanners verlieten op bevel van de geallieerden (hoofdkwartier in Morotai) de Europese en de Chinese woon­wijken; hierdoor kwamen de huizen vrij voor de oorspronkelijke bewoners

xx-08-1945  aankomst van 10 prominenten uit Parepare, zij gingen naar Hotel Empress

xx-09-1945  aankomst groep lagere bestuursambtenaren uit Parapere, zij gingen naar Hotel Speelman

xx-09-1945  aankomst van gezinnen (mannen uit Parepare, vrouwen uit Kampili), gingen naar hun vooroorlogse huizen in de Europese woonwijk; geïnterneerden hoefden niet in de kampen te blijven (zoals op Java)

xx-09-1945  krant, radio, overheidsgebouwen weer in Nederlandse handen

22-09-1945  aankomst KDP in Makassar olv kapitein Mr H.M.Callenfels: start registratie ex-geïnterneerden

05-10-1945    aankomst Rode Kruis uit Batavia: nam registratie over, zorgde voor kleding, medicijnen, e.d.

 

 

Literatuur

Baal, J. van – Ontglipt verleden, 1985, pg 451-453

Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de Bersiapkampen in Nederlands-Indië 1945-1947, 2009, pg 233

Klift-Snijder, A.G. van der – Geroepen, gezonden en gezegend, 1996, pg 142-145 (Tegelberg)

Koerts, H.J. –  De vrijheid werd duur gekocht, 1991, pg 17

Schouten, C. – RAPWI, Geschiedkundig overzicht, NIOD, IC 081820, pg 148-150

 

 

Index          Celebes-kampen            Plattegrond Woonwijk