Malang De
Wijk O-Java
7-12-2011
Andere benaming
Bergenbuurt, Bergenkamp, Goentoerwijk,
Goentoerkamp, Malang-kamp
Ligging
Het kamp De Wijk lag in de zogenaamde
Bergenbuurt in het noord-westen van de stad, met villa’s, huisjes en enige
bungalows. Het kamp bestond uit het noordelijk deel van het Japanse
burgerkamp, dat onder deze naam bekend is. De zuidgrens was gelegen in de
Boeringweg, later - na diverse evacuaties - in de Goentoerweg. De poort was
aan de Idjen-boulevard bij de katholieke kerk. Het kamp was omgeven door
gedek en prikkeldraad. Dit kamp was tevens een verzamelkamp voor
Oost-Java tijdens de evacuatie-transporten; er waren veel in- en uitgaande
transporten, waardoor het aantal personen in het kamp voortdurend wisselde.
Het kamp bestond uit 4 secties I t/m IV, eerst 354 huizen, later in september
1946 nog 157 huizen. |
Kampcommandant
Wisselende personen (o.a. Soetowo?)
Kampbewaking
Politie
Kampleiding
Mw de Kroon, R.M.Stoute (14.09.46), Schuitema (tot
mei 1947)
Sectiehoofden
I: Mw Etchell, II: Mw A.Buning, III: Mw
C.Scheffman, IV: Mw E.Ch.Burgemeester
Transporten
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
xx-11-1945 |
Omgeving |
|
|
8000 |
vr,ki |
|
|
|
|
7011 |
vr,ki |
xx-05-1946 |
Batoe: Songgoriti |
|
400 |
|
vr,ki |
|
|
Evacuatie (1) |
|
|
vr,ki (2) |
|
|
Evacuatie (1) |
|
|
vr,ki (2) |
|
|
Evacuatie (1) |
|
|
vr,ki (2) |
|
|
Evacuatie (1) |
|
|
vr,ki (2) |
|
|
|
|
2188 (3) |
vr,ki |
xx-12-1946 |
|
Plaosan: Giri |
|
|
vr,ki (4) |
xx-02-1947 |
|
Evacuatie (5) |
|
|
vr,ki (4) |
|
|
Evacuatie (5) |
|
|
vr,ki (4) |
xx-04-1947 |
|
Plaosan: Giri (6) |
300 |
|
vr,ki (4) |
xx-05-1947 |
|
Evacuatie (5) |
|
|
vr,ki (4) |
|
|
Evacuatie (7) |
|
|
vr,ki |
|
|
Bevrijding (8) |
|
0 |
vr,ki (4) |
ki=kinderen, vr=vrouwen; Giri=Girimojo
(1) per trein naar Soerakarta, dan per vliegtuig naar
Semarang of Batavia
(2) samen met hun mannen en zonen uit de mannenkampen
(groep van 400 personen)
(3) waaronder 557 Warga Negara Indonesia
(4) samen met hun mannen en zonen uit de mannenkampen
(5) per trein naar Batavia
(6) mislukte evacuatie strandde in dit kamp (groep van
300 personen)
(7) laatste transport via Madioen
(8)
door Nederlandse troepen tijdens de Eerste Politionele Actie
Omstandigheden
voeding er
werd eten verstrekt, o.a. rijst en olie; er was veel etenssmokkel aan het gedek
(soms ook in
lege
binnenkomende lijkkisten)
wonen overvol,
soms 70 à 80 mensen in één huis; niet overal elektrisch licht
water schaars
medische zorg 5
doktoren, werkzaam in 5 sectoren van het kamp; vele verpleegsters
familiecontact geen
bezoekregeling met mannenkampen, wel voedselpakketten uitwisselen
Literatuur
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 200-202
Bussemaker, H.Th. – Bersiap! Opstand in het
paradijs, 2005, pg 269-272
Engelmayer, Mw K.G. - Verslag extremistentijd,
NIOD, IC 054902
Haas, Paula de - Indo-Europeanen in Malang ....,
Doctoraalscriptie, 1992
IRK-rapport, 12.02.46,
NRK Landelijk Bureau, Blok Nederlands-Indië, Doos 2, Map 4, nr 49
IRK-rapport, 14.09.46,
NRK Landelijk Bureau, Blok Nederlands-Indië, Doos 2, Map 4, nr 81
Kappers, Theo - Begrafenisonderneming “Halewijn”,
Moesson 32, nr 1 (15.07.87), pg 25
Kaptijn, F.W. - De maanden, die jaren werden,
Moesson 31, nr 15 (15.03.87) pg 5
Koblitz, Franziska - Frauen in Lampersari, 2000,
pg 133-140
Kroon, Mw de - Verslag
15.06.46, NEFIS//CMI-document, BuZa 2088
Loth, F.M. - Rapport, 06.11.46, NA, AS, 2.10.14, 4955,
pg 632
NEFIS-weekrapport, 04.07.46, CAD, AA 11 (4
evacuaties op 19, 20, 25 en 26 juni 1946, steeds ca 400 pers.)
NEFIS-rapport (afschrift), 21.12.46, NA, PGH,
2.10.17, 1419, pg 19 (toestand zeer slecht, nog ca 1500 pers.)
NEFIS-rapport (afschrift), 09.10.46, NA, PGH,
2.10.17, 1419, pg 26 (evacuee- en WNI-kamp met 524 pers.)
NEFIS-dagrapport (afschrift), 20.12.46, NA, PGH
1419, pg 56 (situatie WNI)
NIBEG-rapport nr 5, 18.02.46, NIOD, IC 060374, pg
8
Puis, H.G.F. du - Malang 30.12.46, NIOD, IC 055258=054599
Rooij, W.F. van en C.Mokke – De mannen van de
witte boot (evacuatie)
Schaik, A. van - Malang, Beeld van een stad, 1996,
pg 64
Verslag van de Subcommissie van de
Bestandscommissie, NIOD, IC 055273, pg 7
Verslag bezoek kampen Midden- en Oost-Java,
16.02.46, NEFIS/CMI-document, BuZa 2164 (7011 personen)
Wolff, H.E. – Persoonlijke mededeling
Foto’s/Tekeningen
Schaik, A. van - Malang, Beeld van een stad, 1996
(alleen vooroorlogse foto’s)
Plattegronden
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 201
N.B. De zuidelijke begrenzing lag eerst in de
Boeringweg, later (sinds juli 1946) in de Goentoerweg
Naamlijsten
Kroon, Mw de - Verslag
15.06.46, BuZa, NEFIS-document 2088 (7986 personen)
Huidige situatie
De voormalige Bergenbuurt is nog steeds een
woonwijk; veel huizen zijn gemoderniseerd (het aantal vooroorlogse huizen is
gering). |
Plattegrond |