Ambarawa
25-2-2013
Republikeins kamp, Opvangkamp
Andere benaming
De Boei, Benteng
Ligging
|
De Gevangenis Fort Willem I lag ongeveer 1 km
ten zuid-oosten van de plaats Ambarawa. Deze Gevangenis wordt vermeld op de
kaart van Ambarawa/Banjoebiroe in de Stedenatlas als “WILLEM I”. Het is een
enorm gebouw met rondom dikke muren, met een grote binnenplaats. |
Kampcommandant
Republikeins kamp: Sartoso (hoofdkwartier van de
TKR van 14-10-1945 tot 23-11-1945)
Kampbewaking
Republikeins kamp: voormalig gevangenen, cipiers
en pemoeda’s
Opvangkamp: Brits-Indische soldaten,
KNIL-militairen olv kapitein A.Visser
Kampleiding
Republikeins kamp: Hr Zeeman
Opvangkamp: luitenant A.Nooteboom
Transporten
|
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
|
|
REPUBLIKEINS KAMP |
|
|
|
|
|
|
Omgeving |
|
550 |
550 (1) |
jo,ma (2) |
|
|
|
Vrijgelaten (3) |
200 |
|
jo,ma |
|
|
|
Vrijgelaten (3) |
200 |
|
jo,ma |
|
|
|
|
280 |
|
jap |
|
|
Oeng: Gevang |
|
105 |
|
jo,ma |
|
|
|
Bevrijd |
|
50 |
jo,ma |
|
|
OPVANGKAMP |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
50 |
jo,ma |
|
|
Amb: Banjoeb 10 |
|
500 |
500 |
ma,vr,ki |
|
|
Amb: Amb 7 |
|
|
|
ma,vr,ki |
|
|
Amb: Amb 8 |
|
1000 |
2000 |
ma,vr,ki |
|
|
Amb: Banjoeb 10 |
|
500 |
|
ma,vr,ki |
|
|
Omgeving |
|
500 |
3500 |
ma,vr,ki |
|
|
|
Evacuatie (5) |
|
|
ma,vr,ki |
|
|
|
Evacuatie (5) |
|
0 |
ma,vr,ki |
jap=Japanse
soldaten, jo=oudere jongens, ki=kinderen, ma=mannen, vr=vrouwen
Amb=Ambarawa,
Oeng=Oengaran; Banjoeb=Banjoebiroe, Gevang=Gevangenis,
(1)
volgens Tull 750
(2)
Europeanen (o.a. Rode Kruis- en RAPWI-personeel), Japanse soldaten
(3)
overgebracht naar Ambarawa 7
(4) t/m 9-12-1945 bijna dagelijks convooien met
ongeveer 1000 personen uit Ambarawa 6, 7, 8 en Fort Willem I
(5) naar Semarang in diverse opvangkampen
(6) laatste transport, Ambarawa geheel ontruimd
Omstandigheden (Republikeins kamp)
|
voeding de
eerste dagen geen voedsel; veel later: slecht: ontbijt en ‘s middags gekookte
mais (vaak niet gaar), ‘s avonds wat rijst met groente wonen de
eerste dagen met 80 man in een cel; veel later: in 2 volle ruimten, Japanners
apart, slapen op matje, niet naar buiten, veel wandluizen kleding alleen
een hemd en een onderbroek water drinkwater
voldoende, zich wassen niet mogelijk sanitair houten
ton in de hoek van de zaal medische zorg niet
aanwezig zieken geen
ernstig zieken toestand bij
binnenkomst met stokslagen de ruimten in gedreven, één man werd in elkaar
geslagen bevrijding op 23-11-1945 werd het Fort door
Brits-Indische troepen veroverd, onder steun van mortieren, vliegtuigen en
tanks; er zaten toen nog een 50-tal gevangenen. |
Omstandigheden (Opvangkamp)
|
Bij de ontruiming van de Banjoebiroe-kampen
werden alle ex-geïnterneerden en de aanwezige vluchtelingen naar het Fort
overgebracht (goed beschermd tegen de extremisten). direct daarna werden ook
de mensen uit Ambarawa 7 en 8 hier ondergebracht. Gedurende deze periode werd het Fort nog
voortdurend door de republikeinen beschoten met mortiervuur; hierbij vielen 2
doden. |
Literatuur (Republikeins kamp)
Beekhuis,
H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de Bersiapkampen in Ned.-Indië 1945-1947,
2009, pg 122-123
Broeshart, A.C. e.a. - Vrede, maar geen bevrijding,
1989, pg 33
Brommer, B. e.a. - Semarang, Beeld van een stad,
1995, pg 70, 72
Bussemaker, H.Th. – Bersiap! Opstand in het
paradijs, 2005, pg 164-165
Groen, Mw P.M.H. - Patience and bluff,
Mededelingen SMG 8, 1985, pg 118
MacGillavry, Annemie – Je kunt niet altijd huilen,
1978, pg 153-155
Rompas, A.N. – Rapport, NIOD, IC 016351
Scharrenberg-Franzen, A.C. - Ondervragingsrapport
05.02.48, NIOD IC 033543, pg 5
Tull - Report Operation Salex Mastiff,
27.12.45, NIOD, IC 007435
Zewald, C.A. – Rapport kampen Midden-Java, NA, CZM
(2.13.72), 339, pg 9
Literatuur (Opvangkamp)
Beekhuis,
H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de Bersiapkampen in Ned.-Indië 1945-1947,
2009, pg 122-123
Broeshart, A.C. e.a. - Vrede, maar geen bevrijding,
1989, pg 47
Brommer, B. e.a. - Semarang, Beeld van een stad,
1995, pg 74, 75
Bussemaker, H.Th. – Bersiap! Opstand in het
paradijs, 2005, pg 171-173
Groen, Mw P.M.H. - Patience and bluff, Mededelingen
SMG 8(1985)146-151
Kramer, Diet – Thuisvaart, 1965, pg 55-68
Lenderink-Talsma, E. – Vierduizend mensen en één
koeiekop, 1995, pg 91-93
Scharrenberg-Franzen, A.C. - Ondervragingsrapport
05.02.48, NIOD IC 033543, pg 5
Scholtens – RAPWI-rapport Midden-Java, NIOD, IC
0055795= SMG, Doos 0214, 1A, Evacuation, pg 9-12
Wendelaar Bonga, Dieuwke – Eight prison camps,
1996, pg 144-149
Zewald, C.A. – Rapport kampen Midden-Java, NA, CZM
(2.13.72), 339, pg 9-12
Foto’s/Tekeningen
Diessen, J.R. van en R.P.G.A.Voskuil - Boven
Indië, 1993, pg 99
Plattegrond,
tekeningen, foto’s
zie
www.japanseburgerkampen.nl