Soerabaja Goebeng-wijk O-Java
3-5-2013
Opvangkamp, Republikeins kamp
Andere benaming
Goebeng
Ligging
|
De Goebeng-wijk lag direct ten zuiden van het
Goebeng-station tussen de rivier en de spoorlijn. De begrenzing van het deel
van de woonwijk, dat gebruikt werd als kamp is niet bekend. Het was eerst (in oktober 1945) een Opvangkamp
voor de vrouwen-en-kinderen, die met RAPWI-transporten uit de kampen in
Semarang-Ambarawa kwamen, later (in november 1945) was het een Republikeins
kamp, waarin Nederlandse vrouwen-en-kinderen werden opgesloten, die nog in
(hun) huizen in Soerabaja verbleven (en niet waren bevrijd door de Engelse
troepen). |
Transporten
|
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
|
|
OPVANGKAMP |
|
|
|
|
|
|
|
|
350 |
350 |
vr,ki |
|
|
Omgeving |
|
|
|
vr,ki |
|
|
|
Soer: Darmo-wijk (3) |
|
|
vr,ki |
|
|
|
Soer: Politiepost (4) |
14 |
0 |
vr,ki |
|
|
REPUBLIKEINS KAMP |
|
|
|
|
|
|
Omgeving (5) |
|
|
|
vr,ki |
|
|
|
Modjo: Soemobito (6) |
|
|
vr,ki |
|
|
|
Modjo: Brangkal (6) |
|
0 |
vr,ki |
ki=kinderen, vr=vrouwen
Modj=Modjokerto, Soer=Soerabaja
(1) tot en met 02-10-1945 in 4 transporten (per
trein)
(2) ex-Japanse kampen in Semarang, Ambarawa en
Banjoebiroe
(3) met Britse vrachtauto’s; overval in de
Palmenlaan op derde transport: 83 vrouwen en kinderen omgekomen
(4) overlevenden uit het derde transport, op
29-10-1945 naar Toko Piet, dan naar CBZ
(5) verblijvend in (hun) huizen in de naaste
omgeving van Goebeng
(6) lopend de stad uit om terugtocht van
Indonesiërs te dekken, naar Sidoardjo (?), dan per trein en vrachtauto
Gebeurtenissen
|
Op 28-10-1945 probeerden de Britse troepen de
vrouwen en kinderen te evacueren naar de Darmo-wijk met behulp van
vrachtauto’s. De route liep over de
Brugstraat en de Palmenlaan-Zuid. De omstandigheden waren zeer bedreigend
door spervuur vanuit de kampong Kepoetran op de vrachtauto’s. De derde
vrachtauto werd tot staan gebracht, pemoeda’s vielen de vrachtauto aan,
vrouwen en kinderen werden vermoord of van de auto af gesleept en in de
kampong meegenomen. De Britse soldaten (Gurka’s) leden zware verliezen. Een
kleine groep vrouwen en kinderen overleefden: zij werden door de TKR
verzameld in een huis (“klein pensionnetje”), waar zij 5 dagen later aan
Britse soldaten werden overgedragen en afgevoerd naar de haven Tandjong Perak
(zie verslag Mw ten Broek). Op 28-11-1945 werd de Goebeng-wijk geheel door
Brits-Indiërs bezet. |
Literatuur (Opvangkamp)
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen in Nederlands-Indië 1945-1947, 2009, pg 193
Broek, U.L.M. ten - Ooggetuigeverslag aanval
extremisten op vrouwentransport 28.10.45, NIOD, IC 032387
Broeshart, A.C.- Een dagboek over de bersiap-tijd
in Soerabaja, 1987
Broeshart, A.C. e.a. - Soerabaja, Beeld van een
stad, pg 50-54
Bussemaker, H.Th. – Bersiap! Opstand in het
paradijs, 2005, pg 229 (Goebeng-transport)
Deighton-van Witsen, H.V. - Tussen Banzai en
Bersiap, Kawatberichten, Bersiap-special, juli 1998, pg 23
Itzig Heine, Mw H. – Rapport over het
Goebeng-transport
Meelhuijsen, W. - Revolutie in Soerabaja, 17
augustus - 1 december 1945, 2000, pg 158-178
Paardekooper, Sonja – Achter het gedek, 1995, pg
106
Schouten, C. - RAPWI, Geschiedkundig overzicht,
NIOD, IC 081820, 1946, pg 120
Slot, Pauline – Soerabaja, 2012, pg 189 (treinreis
naar Soerbaja), 200-223 (overval op Goebeng-transport)
Stoel, Eveline – Asta’s ogen, De levenskracht van
een Indische familie, 2010, pg 73-154 (buiten de kampen)
Vermeer-van Berkum, Carla – Kon ik maar weer een
gewoon miesje zijn, 1980, pg 198-199
Literatuur (Republikeins kamp)
Bussemaker, H.Th. – Bersiap! Opstand in het
paradijs, 2005, pg 254
Meelhuijsen, W. - Revolutie in Soerabaja, 17
augustus - 1 december 1945, 2000, pg 253
Stutvoet-Joanknecht, Christine – Dagboek (niet
gepubliceerd)
Foto
Broeshart, A.C. e.a. - Soerabaja, Beeld van een
stad, pg 138 (Toko Piet), pg 151 (omgeving Goebeng-station),
Huidige situatie
De woonwijk bestaat nog steeds (2007).
Index Kampen
in Oost-Java Kaart Soerabaja-Zuid