Salatiga                 Hotel Berg en Dal                 M-Java

 

                                                                                                                                                                     25-2-2013

Opvangkamp, Republikeins kamp

 

Ligging

Hotel Berg en Dal lag in het centrum van de stad, aan de Oei Tjong Ham weg, bij het Kerkplein.

 

Transporten

datum

binnengekomen

uit

vertrokken

naar

aantal

per

transport

aantal

in

kamp

type

personen

 

OPVANGKAMP

 

 

 

xx-11-45 (1)

Omgeving

 

 

600

vr,ki

15-11-45 (2)

 

Amb: Amb 7 (3)

100

500

vr,ki

16-11-1945

 

Magelang (3)

150

350

vr,ki

17-11-45 (4)

 

Magelang (3)

110

250 (5)

vr,ki

 

REPUBLIKEINS KAMP

 

 

 

04-12-1945

Omgeving (6)

 

250

250

vr,ki

10-12-1945

Omgeving (7)

 

25

275

vr,ki

10-12-1945

Omgeving (8)

 

50

325

vr,ki

18-12-1945

 

Sal: HCS (9)

75

250

vr,ki

19-12-1945

 

Soer: Sinkokan (10)

250

0

vr,ki

ki=kinderen, vr=vrouwen

Amb=Ambarawa, Sal=Salatiga, Soer=Soerakarta

(1) sinds medio oktober 1945

(2) eerdere evacuatie (o.a. op 07-11-1945 en 08-11-1945) mislukten door wegblokkades

(3) evacuatie met Britse vrachtauto’s naar geallieerd gebied, deels met familieleden uit Djoen Eng

(4) laatste transport, later geplande transporten mislukten

(5) volgens rapport van Tull bleef deze groep achter

(6) ‘s nachts 325 personen uit huis gehaald, selectie in Huis Liefland, 250 (vooral blanken) naar het kamp,

25 naar huis, 50 konden niet terug naar huis (inmiddels bewoond), gingen naar Huis Stevensz;

jongens boven 14 jaar naar Grote Gevangenis in Sragen

(7) dezelfde groep ‘s nachts weer opgepakt

(8) de groep uit Huis Stevensz

(9) de beide groepen, die op 10-12-1945 werden opgepakt

(10) Hotel moest worden ontruimd (het gebouw kreeg een andere bestemming), in Salatiga was geen plaats,

daarom vervoerd naar Soerakarta (op vracht­wagens)

 

Omstandigheden (evacuatiekamp)

Terwijl de mannen en oudere jongens werden opgepakt en geïnterneerd door de republikeinen, zochten vele vrouwen en kinderen bescherming in Hotel Berg en Dal. Wingcommander Tull, die zijn hoofdkwartier had in Magelang, heeft diverse pogingen gedaan om deze groep te evacueren naar geallieerd gebied. Door wegblok­kades was Salatiga vanuit Ambarawa voortdurend onbereikbaar; slechts ongeveer de helft van de mensen in Hotel Berg en Dal kon worden opge­haald, de overigen bleven achter.

 

Omstandighede (republikeins kamp)

voeding                 slecht: ontbijt stijfselpap, dan 2x wat gekookte mais of rijst met wat groente; eigen gaarkeuken

wonen                   geen meubilair; elektrisch licht, slapen op de vloer, overvol

kleding                  eerst alleen de kleren, die men aan had; later onder bewaking nr huis om wat kleding te halen

water                     waterleiding en badkamer aanwezig

sanitair                  WC’s aanwezig, nauwelijks voldoende

medische zorg     niet aanwezig; ernstig zieken naar Gemeente-Hospitaal

bezoek                  tweemaal bezoek van Indonesische vrouwen (waarschijnlijk vroegere bediemden)

 

Literatuur (opvangkamp)

Groen, P.M.H. – Patience and bluff, Mededelingen Sectie Militaire Geschiedenis, deel 8, 1985, pg 135

Tull. wingcommander T.S. – Report Operation Salex Mstiff, 27.12.45, NIOD, IC 07447

Tull, wingcommander T.S. – Situation reports 32 t/m 43, Liddell Hart Centre, Kings College, Londen

 

Literatuur (republikeins kamp)

Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de Bersiapkampen in Nederlands-Indië 1945-1947, 2009, pg 129

Vandewalle, Michiel - Persoonlijke mededeling

Wal, E. van der – Bersiap-kampen Salatiga 1945-1947, juli 2006, pg 6-7

 

Foto’s/Tekeningen

Wal, E. van der – Bersiap-kampen Salatiga 1945-1947, juli 2006, pg 8 (foto van omstreeks 1920)

 

Plattegrond

Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de Bersiapkampen in Nederlands-Indië 1945-1947, 2009, pg 129

Wal, E. van der – Bersiap-kampen Salatiga 1945-1947, juli 2006, pg 7

 

Huidige situatie

Tijdens de oorlogs­handelingen werd het hotel gebombardeerd en daarna afgebroken. Op de plaats van het

hotel bevindt zich nu de centrale bussen-stand­plaats.

 

Index          Kampen in Midden-Java