Rantau Prapat         Sirengorengo               N-Sumatra

 

                                                                                                                                                                         29-3-2013

Japans kamp

 

Ligging

Het kamp lag ongeveer 10 km van Rantau Prapat, midden in de rubberbossen aan de Bila-rivier.

 

Kampcommandant

luitenant Tanaka; later luitenant Sisselaar.

Kampleiding

Hr W.F. van Bloemendaal en Hr C.J.J.Hogenboom.

 

Transporten:

datum

Binnen-

gekomen

uit

vertrokken

naar

aantal

per

transport

aantal

in

kamp

type

personen

23-08-1945

 

 

 

2000 (1)

jo,ma

25-09-45 (2)

 

RP: Kamp 6

220

 

jo (3)

28-09-1945

 

Medan

25

 

ma (4)

29-09-1945

 

RP: Padang Halaban

53

 

jo,ma

30-09-1945

 

Hospitaal (5)

 

 

jo,ma (6)

01-10-1945

 

Medan : 1e transport (7)

 

(8)

jo,ma

03-10-1945

 

Medan : 2e transport

 

(8)

jo,ma

07-10-1945

 

Medan:  3e transport

 

(8)

jo,ma

12-10-45 (9)

 

RP : Kamp 7

1665

0

jo,ma

jo=(oudere) jongens, ma=mannen; RP=Rantau Prapat

(1) waarvan ongeveer 500 jongens

(2) onmiddellijk na de storm en daarop volgende dagen

(3) uit de jongens-barak (hong 8)

(4) prominenten

(5) Membang Moedah (locatie onbekend)

(6) ernstig zieken

(7) in Medan eerst registratie in Sociëteit de Witte of Beatrix-School.

(8) samen met gezinsleden uit Aek Pamienke

(9) volgens Atlas Japanse kampen 06-10-1945 t/m 12-10-1945

Wonen

Het kamp was ondergebracht in 9 grote barakken (hongs).

Voeding

Tot de Japanse capitulatie was het eten er zeer slecht; velen waren gestorven van de honger. Direct na de Japanse capitulatie werd het eten beter: inlanders kwamen voedsel brengen: fruit, kip, eieren, rijst, suiker, sigaretten. Er kwamen zelfs koelies het kamp binnen om eten te vragen in ruil voor werk.

Gezondheid

Ook na de Japanse capitulatie stierven er nog geruime tijd mensen aan dysenterie en malaria (de hygiënische toestand in het kamp was zeer slecht).

Medische zorg

Velen hadden malaria (er waren veel muskieten door een aangrenzend moerasgebied). Direct na de capitulatie vroegen inlanders om medische hulp (die kregen zij nooit van de Japanners); als een lopend vuurtje verspreidde zich het bericht, zij kwamen bij honderden.

Gebeurtenissen:

24-08-1945  De Japanse capitulatie werd bekend gemaakt.

25-08-1945  Vanaf nu mochten iedere dag 120 mannen op bezoek in het vrouwenkamp Aek Pamienke: met vracht­auto’s werden zij vervoerd.

31-08-1945  Koninginnedag: er was een feest; er werden kisten gedropt met voedsel, medicijnen, kleren, Rode Kruis-pakketten, zeep, lectuur.

01-09-1945  Er kwam extra kleding; er kwam een veldradio in het kamp.

02-09-1945  Men ging deels wandelend, deels met de trein naar het vrouwenkamp Aek Pamienke en terug.

03-09-1945  Een geallieerd commando-team (o.l.v. luitenant Sisselaar) kwam het kamp bezoeken.

04-09-1945  Een geallieerd commando-team (o.l.v. majoor Jacobs) kwam vanuit Medan poolshoogte nemen van de situatie; luitenant Claessens (uit team luitenant Sisselaar) bracht (oorlogs)nieuws uit Nederland.

                       Kolonel Sada (hoofd van de Rantau Prapat-kampen) pleegde zelfmoord tijdens de ontmoeting met majoor Jacobs.

05-09-1945  Voedsel-dropping.

25-09-1945  Een storm vernielde de jongens-hong (hong 8) en veroorzaakte zware schade aan de overige barak­ken; de jongens vertrokken in de stromende regen naar een in allerijl ingericht noodkamp in Rantau Prapat (Kamp 6), later volgden andere groepen; de Japanners hielpen met opruimen.

30-09-1945  Luitenant Sisselaar gaf vanaf deze datum dagelijks kantonnementsorders uit.

 

Huidige situatie

De plaats van het kamp was terug te vinden, de barakken waren verdwenen (Kousbroek).

 

Literatuur:

Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de Bersiapkampen in Nederlands-Indië 1945-1947, 2009, pg 31-32

Brandt, Willem – De gele terreur, 1946, pg 204-223

Brandt, Willem – Zwarte moesson, 1966, pg 240-273

Dulm, J. van e.a. –Atlas Japanse kampen, Deel I, 2000, pg 49-50

Jacobs, G.F. – Wedloop met de moesson, 1965, pg 66-67

Kousbroek, Rudy – Terug naar Negri Pan Erkoms, 1995, pg 205-212

Loderichs, M.A. e.a. – Medan, Beeld van een stad, 1997, pg 64

Man, J.Th.A. de – Opdracht Sumatra, Het korps Insulinde 1942-1946, 1987, pg 141-142

Mendes, J.F. – Dagboek, NIOD-dagboek 127, pg 21

Noord-Sumatra in Oorlogstijd, deel Sirengorengo 1945, 1998, pg 416-600

Noord-Sumatra in Oorlogstijd, Voorspel en Medan na de oorlog, 2001, 197-205

Rijkhoek, D. – De gele mierenplaag, 1946, pg 210-225

Schouten, C. – RAPWI Geschiedkundig overzicht, NIOD, IC 081820, pg 140-147

Velde, J.J. van de - Brieven uit Sumatra, 1984, pg 120-125

 

Voor informatie over de periode van de Japanse bezetting

zie www.japanseburgerkampen.nl (inclusief plattegrond en kaart van de omgeving)

 

 

Index          Sumatra-kampen