Lawang Tawangsari O-Java
11-12-2011
Andere benaming
Tamansari, Wilhelmina-park
Ligging
|
De plaats Lawang lag aan de grote weg van Malang
naar Pasoeroean/Soerabaja, ongeveer 18 km ten noorden van Malang. Lawang
wordt op alle beschikbare kaarten vermeld. Het kamp bestond uit 18 Europese huizen, gelegen
in het Wilhelminapark in het noord-oostelijk stadsdeel van Lawang. De huizen
en tuinen waren omgeven door een bamboe-schutting met prikkeldraad. Het kamp
in oostelijke richting een prachtig uitzicht op sawah-terrassen, met name
voor mensen, die op een bovenverdieping verbleven. Tijdens de Japanse bezetting was hier (in 3
grote Chinese huizen) een militair hoofdkwartier gevestigd. Vermoedelijk
was er ook een huis, waarin Nederlanders door de Japanners werden
geïnterneerd, maar hierover zijn nog geen nadere gegevens gevonden. Tijdens de periode direct na de Japanse
capitulatie (september-november 1945) waren in enige huizen in het
Wilhelmina-park dakloze vrouwen en kinderen uit de Japanse kampen
ondergebracht. |
Kampcommandant
Soedarmo, Soeprapto
Kampbewaking
Politie
Kampleiding
Mw J.A.Schenk-Spree, Mw A. de Jong-Tuinenberg
Transporten
|
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
|
|
Omgeving (1) |
|
|
1100 |
vr,ki,om |
|
|
|
|
|
1093 (3) |
vr,ki,om |
|
|
|
Evacuatie (4) |
|
|
vr,ki,om |
|
|
Sawiran |
|
|
|
jo,ma (5) |
|
|
|
Evacuatie (6) |
|
|
ma,vr,ki |
|
xx-xx-47 (7) |
|
Evacuatie (8) |
25 |
0 |
ma,vr,ki |
jo=jongens, ma=mannen, om=oude mannen
(1) voornamelijk stad Lawang
(2) datum van het visitatiebezoek van het IRK
(3) waaronder 25 Europeanen, 51 oude mannen
(4) per trein via Malang, Blitar naar Soerakarta (station
Balapan), dan per vliegtuig naar Batavia of Semarang
(5) gezinshereniging
(6) APWI, tegelijk met gezinsleden uit Tawangargo,
aankomst Batavia 12-10-1946
(7)
vermoedelijk in diverse transporten (nadere gegevens ontbreken)
(8)
Indo-Europeanen, waaronder 25 Warga Negara
Omstandigheden
voeding centrale
keuken of zelf koken; zelf betalen, later enige vergoeding; ook inkopen via
bewakers
wonen geen
meubels aanwezig; overvol kamp; veel eigen bagage, o.a. matrassen
water in
alle huizen leidingwater (werkte niet altijd)
sanitair ieder
huis: WC en badkamer
hygiëne veel
ongedierte
medische zorg dokter
uit Soemberporong-krankzinnigengesticht, dokter Latumaten
klimaat aangenaam
(500 m hoog)
Literatuur
Alt, M.A. - Ons kampleven, pg 28-32
Baints, A. - Persoonlijke mededeling
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 207
DOBI-rapport nr 325, 07.05.47, NA, PGH, pg 10 (25
WNI, ma,vr,ki, in zeer behoeftige omstandigheden)
Fenton Huie, Shirley - Vergeten, 1994, pg 195-197
Gelder, Hans van - Verslag 27.07.47, NIOD, IC 054658
IRK-rapport, 13.02.46,
NRK Landelijk Bureau, Blok Ned.Indië, Doos 2, Map 4, nr 3 = NIOD, IC 054878
Lindauer, Mw E.H. –
Persoonlijke mededeling
NEFIS-rapport Ri A.A.2484/Geh, 09.10.46, ARA, PGH,
pg 25 (propaganda voor WNI)
Pieters, Chr. - Persoonlijke mededeling
Veer, Hr J.L.F.W. de - Verslag, 10.04.47, NA, AS
4955, pg 617 (25.07.46 uit Weeshuis, 10.10.46 evacuatie)
Verslag, NIOD, IC-055270=054579, pg 5
Verslag bezoek kampen M- en O-Java, 16.02.46,
NEFIS/CMI-document, BuZa 2164 (18
huizen, 1093 vr,ki)
Verslag over de periode 17.10.45 - 10.10.46, NA, PGH
1419, pg 66
Windrich, W.F. -
NEFIS-rapport 17.12.46, NIOD, IC 019648
Wolff, H.E. - Persoonlijke mededeling
Plattegronden
Baints, A. - Persoonlijke mededeling
Naamlijsten
Baints, A. - Persoonlijke mededeling (alleen van huis
26)
Huidige situatie
De grote villa is uitgebouwd tot een
opleidingscentrum voor de Militaire Politie (het Wilhelmina-park is daarom
beperkt toegankelijk).